Quang Dũng một trong những nhà thơ tiêu biểu của chùm thơ chiến sĩ, hào hùng. Với lời thơ hào hùng, lãng mạn nên các bài thơ do ông sáng tác của ông đều để lại nhiều cảm xúc cho người đọc cho đến tận ngày nay. Và “Tây Tiến” là một trong những tác phẩm đặc biệt như vậy.
Hiện có nhiều bài văn mẫu phân tích bài Tây Tiến hay nhất dành cho học sinh học văn lớp 12.Phân tích bài thơ Tây Tiến hay nhất
Sau đây hãy cùng phân tích bài Tây Tiến chi tiết nhất bạn nên biết.
Phân tích bài Tây Tiến
Mở bài
- Trình bày một số nét tiêu biểu, đặc sắc nhất về tác giả Quang Dũng và đặc trưng thơ ca của Quang Dũng (mang sự hồn nhiên có cả sự tinh tế, mang vẻ đẹp hào hoa, phóng khoáng, đậm chất lãng mạn).
- Đưa ra một vài nét khái quát về bài thơ Tây Tiến: hoàn cảnh ra đời, giá trị nội dung nổi bật của bài thơ.
Thân bài
Một số nét khái quát chi tiết:
- Tây Tiến: Cái tên một đoàn quân được thành lập năm 1947, mang một nhiệm vụ kết hợp với bộ đội Lào để thực hiện việc bảo vệ biên giới Việt – Lào, làm hao mòn lực lực giặc Pháp.
- Xuất thân lính Tây Tiến: Đa số người Hà Nội, trong đấy có rất nhiều học sinh, sinh viên.
- Cảm hứng sáng tác: Quang Dũng viết bài thơ để diễn tả mọi nỗi nhớ với đoàn quân Tây Tiến sau khi chuyển sang công tác ở đơn vị khác.
Đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến giữa núi rừng thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ:
- Hai câu thơ đầu: Thể hiện nỗi nhớ thốt lên thành lời “Tây Tiến ơi” là tiếng gọi thân thương, “nhớ chơi vơi”là nỗi nhớ không thôi cho người thân, bao trùm không gian.
- Bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hoang sơ, hùng vĩ và dữ dội:
Địa danh Sài Khao, Mường Lát gợi tới không gian rất hẻo lánh, xa xôi.
Những từ láy giàu sự tạo hình: “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút”, điệp từ “dốc”, nghệ thuật điệp “Dốc lên … dốc lên” gợi địa hình vô cùng hiểm trở, quanh co, gập ghềnh.
Hình ảnh “súng ngửi trời” thể hiện sự nguy hiểm, cao của núi non mà người lính phải vượt qua nhưng cũng có cái vui tính dễ thương của người lính trong đó.
Nhịp thơ bẻ đôi “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” diễn tả sự nguy hiểm của núi rừng Tây Bắc mà người lính phải đối mặt.
Hình ảnh nhân hóa: “cọp trêu người”, “thác gầm thét” gợi đến không gian của sự hoang sơ, man dại; thời gian: “chiều chiều”, “đêm đêm” mọi người lính phải thường xuyên đối mặt với điều kiện nguy hiểm nơi rừng thiêng nước độc.
Dùng những thanh trắc nhằm nhấn mạnh sự trắc trở, gập ghềnh của địa hình.
- Khung cảnh thiên nhiên có sự êm dịu, mang đậm hương vị cuộc sống: “nhà ai Pha Luông …”, thanh bằng tạo cảm giác thực sự nhẹ nhàng, yên bình.
- Hình ảnh bi hùng về những người lính Tây Tiến “dãi dầu không bước nữa”, “gục lên súng mũ bỏ quên đời”: có thể hiểu hai câu thơ đơn giản nhất miêu tả khoảnh khắc nghỉ ngơi của người lính sau những cuộc hành quân dài vô cùng mệt mỏi, cũng có thể hiểu như sự nghỉ ngơi nằm xuống của những chiến sĩ anh hùng.
- Nhận xét: Thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ, hoang sơ, thơ mông nhưng cũng có vô vàn sự hiểm nguy, đấy như các thử thách đối với những người lính Tây Tiến trên chặng đường hành quân.
Kỉ niệm rất cảm động, đẹp đẽ về tình quân dân, vẻ đẹp của thiên nhiên Tây Bắc:
- Kỉ niệm về những đêm liên hoan thắm tình quân dân:
Không khí đêm liên hoan tưng bừng với màu sắc độc đáo, đáng yêu, lộng lẫy: “bừng lên”, “hội đuốc hoa”, “…
Ý nghĩa bài thơ Tây Tiến
Tâm hồn người lính mang hồn nhà thơ, say đắm không thôi trong không khí ấm áp tình người: “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”.
- Khung cảnh của vùng sông nước, con người vùng Tây Bắc:
Đẹp huyền ảo đến xao xuyến, hoang dại, thiêng liêng: “Chiều sương”, “hồn lau nẻo bến bờ”.
Con người lao động bình dị, mộc mạc đáng yêu Tây Bắc : “dáng người trên độc mộc”, cảnh vật có sự đáng yêu, đầy sức sống: “trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”
Hình tượng người lính Tây Tiến:
- Chân dung người lính được miêu tả chân thực: “đoàn binh không mọc tóc”, “ xanh màu lá”, họ sống và chiến đấu hết mình để bảo vệ đất nước dù có trong điều kiện khắc nghiệt, thiếu thốn, gian khổ nhưng vẫn mạnh mẽ “dữ oai hùm”.
- Những con người mang một tâm hồn nhà thơ, và một trái tim đầy sự yêu thương “Mắt trừng gửi mộng”/ “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”, lấy hình bóng dáng của người thương nơi quê nhà sẽ thành động lực chiến đấu.
- Vẻ đẹp bi tráng thể hiện qua sự hi sinh anh dũng của họ dành cho dân tộc và con người Việt Nam:
Sẵn sàng cống hiến hết mình tuổi trẻ của bản thân cho đất nước “rải rác biên cương mồ viễn xứ đi thanh thản, nhẹ nhàng.
Tây Tiến bài thơ của sự yêu nước
Cái chết đã được lí tưởng hóa qua những hình ảnh những tráng sĩ xưa: “áo bào”, “khúc độc hành”; thiên nhiên cũng cảm thấy đau đớn thay cho nỗi đau họ phải chịu.
Kết bài
- Mang tới giá trị nghệ thuật lớn: bút pháp lãng mạn, sự sáng tạo khi dùng tới ngôn ngữ, hình ảnh thơ.
- Bài thơ đã thể hiện được hết mọi vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng của núi rừng Tây Bắc; hình tượng người lính anh dũng, hi sinh và tâm hồn lãng mạn, dũng cảm không ngại hi sinh nhưng cũng lãng mạn, mộng mơ.
Kết luận
Bài viết đã phân tích bài Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng chi tiết nhất. Đây được đánh giá như bài thơ hay và đáng để trân trọng.